İlamsız icra takibine itiraz, takip türleri açısından hukuki sonuçları kapsamında değişiklik gösterebilir. Bu yazımızda İcra takibine nasıl itiraz edilir ve icra takibine itiraz neticesinde neler olur? sorularını cevaplamaya çalışacağız.
İcra takibine itiraz konusunu, ilamsız icra takibine itiraz başlığı altında inceleyeceğiz. Bu bakımdan genel haciz yoluyla takipte itiraz, kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takipte itiraz ve kiralanan taşınmazların tahliyesi yoluyla takipte itiraz olmak üzere üç başlık altında ayrıma gideceğiz.
İçindekiler
İlamsız İcra Takibine İtiraz
İlamsız icra takibine itiraz usulü ve hukuki sonuçlarıyla ilgili aşağıda açıklamalar yer almaktadır.
1- Genel Haciz Yoluyla Takipte İtiraz
İlamsız icra takibine itiraz, borçlunun tarafına gönderilen ödeme emrine istinaden borçlu olmadığı iddiasıyla takibi durdurmak adına yaptığı itirazdır. İcra takibine itiraz, icra dairesine yapılır. İtirazın geçerli olabilmesi adına aşağıdaki şartların gerçekleşmesi gerekmektedir.
A- Ödeme emrinin tebliği
Kural olarak ödeme emri tebliğ edilmeden ve gereken süreler dolmadan takip kesinleşmez. Bu bakımdan itirazın yapılabilmesi için de ödeme emrinin tebliğ edilmesi gerekmektedir. Fakat Yargıtay’ın içtihatları uyarınca, alacaklının takibi sürdürme iradesinin bulunması halinde, takipten ödeme emrinin tebliğinden önce haberdar olan borçlunun itirazının geçerli olacağı kabul edilmektedir.
B- İtirazın açık ve net bir şekilde yapılması
Takipte borçlu olarak gözüken taraf, ödeme emrine istinaden yapacağı itirazını açık ve net şekilde belirtmek zorundadır. Bu bakımdan borcun bulunmadığının belli olmadığı itirazlar geçerli değildir. Bu sebeple uygulamada genel olarak “borcun tamamına, ferilerine ve vekalet ücretine açıkça itiraz ediyorum” şeklinde ifadeler kullanılarak itiraz yapılmaktadır.
C-İtiraz edecek kişinin ehliyeti
Borca itirazın, ödeme emrinde borçlu olarak gösterilen tarafça yapılması gerekmektedir. Vekalet ilişkisi kapsamında, borçlu gözüken tarafın yaptığı itiraz da doğal olarak geçerlidir.
D- İtirazın süresi
İlamsız icra takibine itiraz da süre kural olarak 7 gündür. İtirazın, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde yapılması gerekmektedir. Sürenin dolduğu günün tatile denk gelmesi durumunda, tatili takip eden ilk iş günü, sürenin son günüdür.
E- İtirazda adres
İcra ve İflas Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un getirdiği düzenleme ile birlikte, borçlu veya vekili, itirazla birlikte yurt içi bir adres bildirmek zorundadır.
Genel Haciz Yoluyla Takipte İtirazın Hukuki Sonuçları
Yukarıdaki şartları taşıyan itirazın yapılması durumunda, icra takibi durmaktadır. Bunun üzerine takibe devam etmek isteyen alacaklının, 1 yıl içerisinde genel mahkemelerde itirazın iptali davası açması veya itirazın kaldırılması yoluna başvurması gerekmektedir.
İmzaya İtiraz
İmzaya itiraz, ilamsız icra takibinde adi bir senede dayanarak yapılan takipte, borçlu gözüken tarafından belge altındaki imzanın kendisine ait olmadığını ileri sürmesidir. İtiraz yapılırken, imzaya itiraz edildiğinin açıkça belirtilmesi gerekir. İmzaya itiraz dışında yapılan itirazlar borca itiraz olarak değerlendirilir.
Takibe dayanak olan belge, resmi bir belge ise imzaya itiraz edilemez. Bu durumda genel mahkemelerde dava açılması gerekmektedir.
Borçlu gözüken taraf, imzaya itirazı açıkça yapmaması durumunda belgedeki imzayı kabul etmiş sayılır.
Borca İtiraz
Borçlu gözüken tarafın imzaya itiraz dışında, ödeme emrine yönelik yaptığı itirazlar, borca itirazdır. Borca itirazın açıkça yapılması gerekmektedir. Örneğin borçlu gözüken tarafın, “borca açıkça itiraz ediyorum, alacaklı tarafa hiçbir borcum bulunmamaktadır.” şeklinde ifadesi, açık ve belli olduğu için borca itiraz olarak kabul edilecektir.
Borca itiraz kısmi olarak da yapılabilir. Örneğin 100.000 TL’lik bir borca istinaden gönderilen ödeme emrine karşın, borcun 50.000 TL’sine itiraz edebilir. Bu bakımdan açıkça itiraz edilen kısım bakımından takip durur ve kalan miktar bakımından takibe devam edilir. Yine kısmi itirazın da açıkça yapılması gerekmektedir.
İlamsız İcra Takibinde İtiraz Nereye Yapılır?
Ödeme emrine karşı itirazlar, ödeme emrinin düzenlendiği icra dairesine yapılmalıdır. İcra dairesi dışında yapılan itirazlar geçerli değildir. Durum bu olmakla beraber borçlu tarafından, ödeme emrini düzenleyen icra dairesinin bulunduğu yerden başka bir yerde ikamet etmesi halinde (İcra takibini gönderen icra dairesinin Ankara’da olduğunu, borçlunun Eskişehir’de olduğunu varsayalım) borçlunun, ödeme emrini gönderen icra dairesine gönderilmek üzere, bulunduğu yer icra dairesine itirazını yapması mümkündür. İkamet şart olarak aranmamaktadır, örneğin borçlunun tatilde bulunduğu sırada ödeme emrinin çalışanına tebliğ edilmesi halinde, tatilde bulunduğu yer icra dairesine, ödeme emrini düzenleyen icra dairesine gönderilmek üzere itirazını yapması mümkündür.
Borçlu, itirazından kayıtsız ve şartsız olarak her zaman vazgeçebilir.
İlamsız İcra Takibinde İtiraz Süresi Ne Kadardır?
Yukarıda da belirtildiği üzere ilamsız icra takibinde itiraz süresi, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 7 gündür. İtiraz süresi kesindir.
Kural itirazın süresinin 7 gün olmasıyla beraber, icra hukukunda gecikmiş itiraz da düzenlenmiştir. Bu bakımdan borçlu, kusuru olmaksızın itiraz süresini geçirdiyse, gecikmiş itiraz usulüne başvurabilir.
Gecikmiş itiraz, normal itirazdan farklı olarak, engelin kalkmasından itibaren 3 gün içerisinde, icra mahkemesine yapılmalıdır. Yine bu itiraz türü en geç, borçlunun haczedilen mallarının paraya çevrilme aşamasına kadar yapılabilir.
İcra mahkemesi, gecikmiş itiraz üzerine dosya üzerinden bir inceleme yapar. Yapılan inceleme sonucu ilk önce takibin durup durmayacağı hakkında karar verir. İcra mahkemesi tarafından gerekli görülmesi durumunda duruşma açılabilir. Burada önemli olan husus haciz noktasındadır. Eğer dosyada haciz kararı varsa ve icra mahkemesi mazereti haklı bulursa, alacaklı taraf 7 gün içerisinde itirazın iptali davası açmaz veya itirazın kaldırılması yoluna başvurmazsa, dosyada yer alana hacizler kalkar.
2- Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yoluyla Takipte İtiraz
Kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takipte itiraz usulü, genel haciz yoluyla itirazdan farklılıklar gösterir.
Kambiyo senetlerine özgü başlatılan icra takiplerinde ödeme emrine itiraz süresi 5 gündür. Bu itirazlar dilekçe ile icra mahkemesine yapılır.
İcra mahkemesine yapılan itirazlar neticesinde takip kendiliğinden durmaz. Mahkeme, inceleme sonucunda itirazın kabulüne karar verirse, takip durur.
3- Kiralanan Taşınmazların Tahliyesi Yoluyla Takipte İtiraz
Kiralanan taşınmazların tahliyesi yoluyla icra takibinde itiraz süresi yine 7 gündür. Fakat altı aydan daha kısa süreli kira sözleşmelerinde bu süre 3 gündür.
Kiracı yani borçlu gözüken taraf, kira ilişkisinin varlığına, alacaklının ehliyetine veya kira miktarına açıkça itiraz edebilir.
